UROCZYSTOŚCI 3 MAJA W ROZPRZY W ROKU 1930

Obchodzenie wielkich rocznic historycznych przez Polaków podczas zaborów miało na celu podtrzymywanie tradycji, oraz pamięci zbiorowej o utraconej ojczyźnie i wielkich czynach naszych przodków. W okresie międzywojennym święta narodowe stanowiły środek do budzenia w społeczeństwie patriotyzmu, miłości do państwa i pracy dla niego. Odrodzone państwo stawało przed olbrzymim zadaniem połączenia ziem dawnej Rzeczypospolitej, które przez ponad wiek były podzielone między trzech zaborców. Uroczyste obchody świąt narodowych w wielkich miastach, ale także i w małych miejscowościach, miały na celu zbudowania jedności narodu wokół wartości i tradycji.
“Uchwalenie Konstytucji 3 maja” – obraz Jana Matejki, 1891.  Źródło: wikipedia

Podobnie jak w setkach miast i miasteczkach II Rzeczypospolitej, również w Rozprzy cyklicznie odbywały się uroczystości narodowe. Dla nas Polaków szczególnie ważna stała się rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja w 1791 r. Po utracie niepodległości we wszystkich trzech zaborach Polacy łączyli się wokół tej rocznicy.

Zaproszenie na spotkanie organizacyjne uroczystości Konstytucji 3 maja w Rozprzy w 1930 r. Źródło: APPT

Kopiec Konstytucji 3 maja

W drugiej dekadzie XX wieku, przy drodze łączącej wsie Łochyńsko i Rajsko Małe usypany został kopiec Konstytucji 3 maja. Wiedza o nim zatarła się w pamięci mieszkańców po drugiej wojnie światowej kiedy Polska znalazła się w niewoli komunistycznej. Dzięki ustnym przekazom najstarszych mieszkańców informacja o kopcu przetrwała. Trudno ustalić, w których latach doszło do usypania kopca i czemu akurat w tym miejscu. Możemy przypuszczać, że mogło to nastąpić w pierwszym dziesięcioleciu ubiegłego stulecia. Przez kilka lat, co roku w dniu 3 maja na pamiątkę uchwalenia konstytucji 3 maja po uroczystej Mszy św. z kościołów z Rozprzy i Mierzyna wyruszały procesje. Każdy uczestnik niósł ziemie, z której następnie usypywany był kopiec. Na jego szczycie postawiony został krzyż. W latach po drugiej wojnie światowej kopiec został zdewastowany. Ścięto jego wierzchołek oraz zdemontowano postawiony krzyż. Komuniści znieśli dzień 3 maja jako święto państwowe, a wszelkie próby jego świętowania były zabronione.

Pozostałości po usypanym kopcu Konstytucji 3 maja

Uroczystości 3 maja w Rozprzy w 1930 r.

W okresie międzywojennym w Rozprzy obchodzono uroczyście wiele świąt państwowych oraz rocznic. Za każdym razem zawiązywał się komitet organizacyjny uroczystości. Na czele komitetu obchodów rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja w roku 1930 stanął proboszcz parafii Rozprza ks. Nowicki. W ramach programu zaplanowano uroczystą Mszę św. w kościele w Rozprzy, na której okolicznościowe kazanie wygłosił ks. wikary Maślankiewicz. Po Mszy św. odbyła się defilada dzieci szkolnej, członków straży ogniowej, władz samorządowych i publiczności. W przemarszu uczestnicy uroczystości okrążyli rynek, by na końcu stanąć przed pomnikiem Niepodległość. Tutaj głos zabrali zaproszeni goście, a oprawę muzyczną zapewniała młodzież z Koła Młodzieży z Rozprzy. Cała uroczystość przed pomnikiem zakończyła się odśpiewaniem hymnu państwowego. Na tę okoliczność odbyła się również sprzedaż nalepek oraz chorągiewek, dochód z kwesty przeznaczano na polską macierz szkolną. Wieczorem mieszkańcy Rozprzy mogli podziwiać iluminację domów, które były ozdobione flagami oraz kwiatami w kolorze barw narodowych.

Robert Skorupa

Autor: Robert Skorupa

Dzień dobry Rozprzo! Mam na imię Robert. Jako jeden z redaktorów strony Rozprza.info chciałbym dzielić się z Wami wiedzą na temat naszej rozpierskiej ziemi. To co wyróżnia naszą gminę to z pewnością jej mieszkańcy. Ich energia, pasja, zaangażowanie w życie społeczne oraz chęć dzielenia się dobrem z drugim człowiekiem. Mam nadzieję, że dzięki tej stronie będziemy mogli pokazać to wszystko czym nasza społeczność żyje na co dzień. Moim zamiłowaniem jest historia regionu, dlatego szczególnie ciepło zapraszam do zaglądania do zakładki "Historia Rozprzy"!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *