80 ROCZNICA WYBUCHU II WOJNY ŚWIATOWEJ

“Halo, halo! Tu Warszawa i wszystkie rozgłośnie Polskiego Radia. Dziś rano o godzinie piątej minut czterdzieści oddziały niemieckie przekroczyły granicę polską łamiąc pakt o nieagresji. Bombardowano szereg miast. Za chwilę usłyszą Państwo komunikat specjalny”. – tymi słowami spiker Zbigniew Świętochowski powiadomił Polaków i świat o ataku Niemiec na Polskę. Dziś mija 80 lat od wybuchu II Wojny Światowej.

Pierwsze bomby zostały zrzucone na Wieluń 1 września o godzinie 4:45. Ten barbarzyński akt przemocy skierowany na bezbronną ludność cywilną odsłonił w pierwszej minucie wojny zamiary III Rzeszy Niemieckiej – zniszczenie totalne polskiego państwa, jak i całego narodu. Kiedy mieszkańcy Wielunia wyrwani ze snu ginęli wyniku bombardowań niemieckiego lotnictwa, w stronę polskiej placówki wojskowej na Westerplatte leciały pociski wystrzelone z pancernika
„Schleswig-Holstein”.

Józef Marchewka tak wspominał ten wrześniowy dzień: “Dzień był piękny, pogodny. Miał się rozpocząć rok szkolny, ale nie ogłoszono pierwszego dnia nauki. Od kilku dni słychać było kanonadę artyleryjską. To gorączkowo ćwiczyło wojsko polskie w pobliżu Piotrkowa, a odgłos wystrzałów było dobrze słychać w Rajsku Dużym. Niekiedy latały samoloty, wtedy wszyscy pokazywali je sobie i krzyczeli z zainteresowaniem “Uroplan! Uroplan!”. Samoloty latały także 1 września. Dużo ludzi wybrało się na targ do Piotrkowa. Szybko jednak wszyscy wrócili do domów z wieścią, że wybuchła wojna.”

3 września rozpoczęły się walki na linii Rozprza – Jeżów – Borowe Góry. Ludność Rozprzy, jak i pobliskich wsi, w obawie przed śmiercią schroniła się w lasach. 25 km odcinek polskiej obrony gen. Thommée wyznaczył płk. Czyżewskiemu. W naszej zbiorowej lokalnej pamięci szczególne miejsce zajmuje załoga działka przeciwpancernego dowodzonego przez kaprala Władysława Barskiego. Broniąc swojej pozycji w parku dworskim przed napierającymi wojskami niemieckim oddali swe życie w obronie Polski.

Od pierwszych dni Niemcy wprowadzili powszechny terror. 6 września w Rozprzy rozstrzelano pojedynczych mieszkańców. Jak pisze już wspomniany Józef Marchewka zabici zostali: Karol i Franciszek Balicki, Zofia Kłodziej, Michalski, żyd Berk oraz Rozencwajg. Egzekucję cudem przeżyła Józefa Pierzyńska. Postrzelona upadła na ziemię, kiedy zapadła noc wyczołgała się i ocaliła swoje życie. W 9 pobliskich wsiach Niemcy rozstrzelali 34 cywilów. Drugim bolesnym aktem rozpoczęcia II Wojny Światowej był atak wojsk sowieckich 17 września.

3 września w rocznicę rozpoczęcia obrony Rozprzy zapraszamy do wzięcia udziału w spotkaniu organizowanym przez Stowarzyszenie Rozprzanie.pl oraz ks. prałata Wiesława Płomińskiego. Spotykamy się o godzinie 18:30 w salce na starej plebanii. Tematem naszego spotkania będzie rozmowa o Rozprzy w przededniu i w trakcie wojny. Na zakończenie przejdziemy do parku aby złożyć wieńce pod pomnikami poświęconymi obronie Rozprzy. Ostatnim punktem będzie zapalenie zniczy na grobie żołnierzy poległych w obronie Polski.

Robert Skorupa

Autor: Robert Skorupa

Dzień dobry Rozprzo! Mam na imię Robert. Jako jeden z redaktorów strony Rozprza.info chciałbym dzielić się z Wami wiedzą na temat naszej rozpierskiej ziemi. To co wyróżnia naszą gminę to z pewnością jej mieszkańcy. Ich energia, pasja, zaangażowanie w życie społeczne oraz chęć dzielenia się dobrem z drugim człowiekiem. Mam nadzieję, że dzięki tej stronie będziemy mogli pokazać to wszystko czym nasza społeczność żyje na co dzień. Moim zamiłowaniem jest historia regionu, dlatego szczególnie ciepło zapraszam do zaglądania do zakładki "Historia Rozprzy"!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *