W połowie września na skutek naszego zainteresowania Polską Deklaracją o Przyjaźni i Podziwie dla Stanów Zjednoczonych z 1926 r. i pod wpływem zachęty płynącej od naszych przyjaciół mieszkających po części w Polsce, a po części w USA zrodził się pomysł zgłębienia tego dokumentu, który aktualnie w formie zdygitalizowanej znajduje się w Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie.
Dokument ten to wyjątkowa kartka urodzinowa ofiarowana przez Polaków Stanom Zjednoczonym w roku 1926 kiedy to Ameryka świętowała 150 rocznicę Deklaracji Niepodległości. Jest to 5,5 miliona podpisów zebranych w 111 tomach, zawierających 30 tysięcy stron – wiele pięknie ilustrowanych lub ozdobionych. W dokumencie tym znajdują się dwie strony podpisane przez 158 osób, głównie uczniów czteroklasowej Szkoły Powszechnej z Rozprzy.
Badania prowadzące do zidentyfikowania osób, których podpisy widzimy powyżej rozpoczęliśmy 01 października. W ramach projektu odbyły się trzy rodzaje warsztatów: historyczno-dziennikarskie, filmowe i teatralne. Najpierw poznaliśmy portal internetowy www.polska1926.pl za pomocą którego mogliśmy wyszukać nasze, rozprzańskie karty. Tam poznawaliśmy nazwiska uczniów ówczesnej rozprzańskiej podstawówki. Następnie ze sporządzoną listą udaliśmy się do archiwum Urzędu Gminy w Rozprzy gdzie są gromadzone księgi USC. Najstarsze liczą ponad sto lat. Tam próbowaliśmy znaleźć cokolwiek na temat podpisanych osób. Kolejne nasze kroki prowadziły do archiwum parafialnego. Z księdzem proboszczem Wiesławem Płomińskim zidentyfikowaliśmy kilka rozprzańskich postaci.
W chwili gdy już dysponowaliśmy materiałem, który mógłby opowiedzieć historię kilku osób, przystąpiliśmy do kręcenia filmu o naszych bohaterach. W ciągu kilku dni zdjęciowych i kilku dni potrzebnych na montaż przedstawiliśmy ogólny zarys, a w kilku przypadkach także ciekawostki z życia 9 osób oraz przedstawiliśmy wiadomości na temat Rozprzy. Musieliśmy dość mocno się śpieszyć, ponieważ na zrealizowanie całego przedsięwzięcia mieliśmy 3 tygodnie.
Od piątku 18 października część naszej grupy zaczęła zajęcia teatralne z reżyserem Jarosławem Figurą, który przyjechał do nas z Lublina. Trzy dni ostrej, wytężonej pracy dały niesamowity efekt. Powstał spektakl pt. “Okna czasu Rozprzy”.
Efekt pracy trzech tygodni naprawdę ciężkiej pracy mogliśmy poznać 20 października w Gminnym Centrum Kultury i w auli Szkoły Podstawowej w Rozprzy. Miejsca te wypełnione były publicznością po brzegi. Widok malującego się na twarzach publiczności zainteresowania tym tematem był dla nas ogromną satysfakcją i nagrodą.
Projekt, a w jego ramach zajęcia badawcze, filmowe i teatralne mogliśmy realizować dzięki ogromnej pomocy Łódzkiego Domu Kultury i Centrum Kultury w Rozprzy, a także przy wsparciu programu Bardzo Młoda Kultura (woj. łódzkie, lata 2019-2021). Pomysłodawcą i osobą która dawała nam siłę do działania i która wykonała ogrom pracy przy wdrożeniu i przy finalizacji projektu jest pani Barbara Grunberg. Dziękujemy także panu Sławomirowi Grunbergowi za opiekę reżyserską. Ogromne podziękowania składam uczestnikom i opiekunom projektu – uczniom Szkoły Podstawowej w Rozprzy i uczniom Zespołu Szkół Ponadpodstawowych i Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych nr 3 w Piotrkowie Trybunalskim oraz wychowawcom, panią Anicie Kabzińskiej i Izabelii Radke-Marczak. Bez Was drodzy uczniowie to wszystko co działo się w Rozprzy przez ostatnie 3 tygodnie nie wydarzyłoby się.
Na koniec chciałbym poinformować, że tematem Rozprzy i Kartą wysłaną w 1926 roku do USA próbujemy zainteresować telewizję i Urzędy Administracji Państwowej. Co z tego wyjdzie, przekonamy się pewnie niedługo. Mam nadzieję, że to nie koniec przygody naszej młodzieży z “Rozprzańską Kartą 1926” i “Oknami czasu Rozprzy”. Mam nadzieję, że jeszcze o nas usłyszycie.
Zachęcam do obejrzenia filmu: