Jest dom na skraju wsi… Sacrum pod strzechą

     Wielu mieszkańców naszej gminy przejeżdżało obok tego domu wielokrotnie. Mógł przyciągać naszą uwagę z powodu budulca użytego do jego budowy oraz „wiekowego” wyglądu. Na mapach Google jest zaznaczony jako „drewniany dom, stary zabytek”. Ktoś przed kilku laty dostrzegł jego wyjątkowość. I nie mylił się. Dom nosi w sobie ciekawą historię, a wejście do niego sprawia, że cofamy się o kilkadziesiąt lat. Czas się tu zatrzymał.

   Pora przedstawić „dzisiejszego bohatera”. Dom, o którym mowa, stoi we wsi Straszów, po prawej stronie  jadąc w kierunku Lubienia, na samym końcu wsi. Jest niepozorny, drewniany, nadszarpnięty przez czas, troszkę naprawiany. Obok niego przycupnęła kapliczka, również wiekowa, niedawno remontowana.

• 

• 

    Dom wybudował Andrzej Sokołowski wraz żoną Franciszką. Najpierw stanęła w gospodarstwie niewielka chałupka – było to w latach 30-tych XX w.Część budulca- drewniane bale przywożono… z pozostałości drewnianego kościoła w Lubieniu, który spłonął w marcu 1930 r. Tak więc drewno znajdujące się na części chałupy pochodzi z roku 1919-1920, bo wtedy to wznoszono kościółek drewniany w Lubieniu. Takie drewniane chałupy były najważniejszym elementem architektonicznym wsi naszego regionu. Dziś zostało ich niewiele.

    Po wejściu do domu cofamy  się do czasów młodości naszych pradziadków i dziadków. Po przekroczeniu progu domu witają nas portrety ślubne pierwszych gospodarzy oraz tych, którzy żyli w tym domu w następnym pokoleniu. Takie portrety można było zobaczyć w prawie każdej chałupie. W niektórych domach gdzieniegdzie wiszą do dziś.

• 

• 

     W pomieszczeniu tym, na honorowym miejscu, na głównej ścianie znajdują się dwa obrazy – widoczne kiedyś w każdym domostwie,  nie tylko chłopskim. Obraz Serca Jezusowego i Serca Maryi.  Przyjęło się, że obrazy te wisiały z reguły nad dwoma drewnianymi łóżkami wymoszczonymi siennikami ze słomą, na pomalowanych wapnem,  zbudowanych z drewnianych bali, ścianach.  

• 

• 

    Wizerunek Serca Jezusowego i Serca Maryi trafiał do chłopskich chat po zawarciu związku małżeńskiego, miał przynieść obfite błogosławieństwo dla młodej pary. Na ziemiach polskich kult Serca Jezusowego i Maryi rozpowszechnił się pod koniec XIX wieku i trwa do dziś. W domach naszych przodków wisiały również inne obrazy religijne: Matki Boskiej Częstochowskiej, Matki Boskiej Gidelskiej. Ozdabiano je kwiatami z bibuły i girlandami kwiatowymi. Wszystkie obrazy religijne były znakami obecności Boga w codziennym życiu. Uświęcały przestrzeń i pracę, dawały poczucie bezpieczeństwa. Otaczano je nabożną czcią, starano się chronić, gdy ulegały zniszczeniu nie wyrzucano ich na śmietnik, a palono. Oprócz tego na prostych,  sosnowych, rzadziej dębowych komodach, chłopskich kredensach stały pasyjki i figurki gipsowe lub porcelanowe przedstawiające Maryję, Jezusa i anioły. W naszych okolicach kupowano je najczęściej w czasie pielgrzymek organizowanych  przez okoliczne parafie na Jasną Górę. Ostatnie dekady minionego stulecia doprowadziły do zagłady wielu takich religijnych i rodzinnych pamiątek. Uznawano je za kiczowate, spychano w kąt,  wynoszono na strych, do szaf i pudeł, aż zniknęły całkowicie.

W domu Sokołowskich obrazów religijnych jest sporo- wiszą na ścianach, a figurki religijne można zobaczyć w każdym pomieszczeniu.Czy  takie pamiątki są w innych domach naszej okolicy?

  Serdecznie dziękuję potomkom Andrzeja i Franciszki Sokołowskich za zgodę na wejście do ich domostwa i pokazania mi miejsca, w którym żyją na co dzień.

Poniżej jeszcze kilka zdjęć z wnętrza chałupy

• 

• 

•