O nazwiskach chłopskich na przykładzie nazwiska Gala

Ostatni artykuł o Cekanowie zawierał informację, że w połowie XVIII w. siedzieli w Cekanowie chłopi o nazwisku Gala. Z komentarza, jaki przeczytałam pod postem dotyczącym tego artykułu, wynikało, że wszyscy, którzy noszą to nazwisko powinni swoich przodków szukać we Francji. Mój niefortunny skrót myślowy doprowadził do mocnej nadinterpretacji, dlatego też przedstawiam garść informacji na temat tego nazwiska. Nazwisko Gala (Gal) w okolicach Rozprzy było już w użyciu w I poł. XVII wieku. Dowodem są księgi metrykalne okolicznych parafii. Poniżej przedstawiam akt metrykalny parafii Bęczkowice z roku 1643 oraz akt metrykalny z parafii Milejów z roku 1760.

Strona księgi metrykalnej parafii Bęczkowice-chrzty z roku 1643, zawierająca nazwisko Gal
Księga małżeństw parafii Milejów z roku 1760,jako świadkowie występują Jan i Maciej Gala

   Nazwisko Gala odnotowano w Polsce po raz pierwszy w 1417 roku, jest pochodzenia łacińskiego i prawdopodobnie wywodzi się od znanego od XII wieku imienia Gallus lub Gaulus, co oznacza  zadziorny jak kogut- gallus po łacinie to kogut lub pochodzący z Galii-terenów dzisiejszej Francji. Imię to przyszło do nas z Zachodu  wraz z pierwszymi przybyszami z tego rejonu Europy. Zaczęło  zdobywać popularność i prawdopodobnie dało początek nazwiskom: Gal, Gala. Jednak ich wspólne pochodzenie  jest raczej wątpliwe. Nie można wykluczyć, że jakiś przodek  rodziny noszącej to nazwisko pochodzi z terenów Francji, ale nie można również  tej tezy udowodnić, przez brak jakichkolwiek źródeł wskazujących na takie czy inne pochodzenie tego nazwiska. Udokumentowani przybysze z Zachodu w naszych okolicach to Żydzi i ludność niemiecka oraz francuska, np.  w parafii Milejów na początku XIX wieku oraz ludność przybyła z Saksonii w czasie wojny północnej (1700-1721). Z biegiem lat ich nazwiska uległy spolszczeniu.

   Należy dodać, że nazwiska chłopskie zaczęły się kształtować pod koniec XVI wieku i proces ten trwał aż do początku XIX wieku. Brzmienie i forma graficzna nazwisk generalnie ustaliły się na przełomie XVIII i XIX wieku, choć w okresie zaborów urzędnicy próbowali  zapisywać nazwiska Polaków przy zastosowaniu norm ortograficznych języka rosyjskiego lub niemieckiego. Prowadziło to do kolejnych przekształceń nazwiska np. nazwisko Szulc  związane z miejscowością Gorzkowiczki brzmiało przed rokiem 1795 Sulc(Solc)

Strona księgi metrykalnej parafii Gorzkowice, rok 1784

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *